Bulunmaz Tiyatro'nun ülkemizin profesyonel boyutta oyunlar sergileyen tek sosyalist tiyatrosu olduğu bugün tiyatrocudan yapımcıya, sendikacıdan konsolosa, işadamından profesöre pek çok otorite tarafından kabul edilmekte ve onaylanmaktadır. Bu büyük sorumlulukla ülkesi tiyatro sanatına en iyi biçimde hakkı olanı vermek için çalışan Bulunmaz Tiyatro hiçbir devlet, yarı-devlet yada özel kurum ve kuruluştan kesinlikle maddi-manevi katkı almamaktadır, sponsorluk ve 'sanata destek' olgusunun dışında oluşturulmuştur...
Bulunmaz Tiyatro'nun Türkiye tiyatro tarihi içindeki 'savaşımı' 1989 yılının 1 Mayıs'ında Franz Kafka'nın Dönüşüm adlı yapıtı ile başladı. Tiyatromuzun bugün de Genel Sanat Yönetmenliğini yapan Hüseyin Hilmi Bulunmaz tarafından kuruldu ve sırası ile Galatasaray - Beyoğlu Han, Galatasaray - Aznavur Pasajı ve Galatasaray - Yeniçarşı Cd. merkezlerinde yaşamını sürdürdü. Bugün de tarihi yarımada Eminönü adresinde yönetimi ve yine Galatasaray - Yeniçarşı Cd. adresinde çalışma, oyun provası ve deneysel çalışmalarını sürdürüyor...
1 Mayıs 1989'da Franz Kafka'nın Dönüşüm adlı yapıtı ile ilk oyunumuzu Bakırköy Karya Kültür Merkezi'nde sergiledik. Bunun ardından kısa bir süre içinde Galatasaray - Beyoğlu Han'daki ilk tiyatro merkezimizi kiralayarak yoğun oyun çalışmaları ve eğitim sürecine girdik. Nazım Hikmet Sahnesi adını verdiğimiz 'Beyoğlu Han süreci' boyunca en çok dikkat çeken çalışmalarımız, tiyatromuzun gençlik dönemini de yaşadığı deneysel süreç oldu. Bu süreçte hazırladığımız sokak tiyatrosu çalışmaları ile oldukça farklı bir alana dikkat çektik.
Yine Beyoğlu Han - Nazım Hikmet Sahnesi'nde 1989 yılından başlayarak 'günde altı değişik oyun' projemizle uzun zaman ücret almadan İstiklal Caddesi'nden geçen çocuk-yetişkin, köylü-sanatçı, işadamı-memur herkese sunarak 50.000'in üzerinde insanın yaşamında ilk kez tiyatro izlemesini sağladık. Bu projemizle küçük kitlelere hapsedilen ve 'aydın sanatı', 'izlemek için altyapı gerektiren bir sanat' düşüncesini yıkıp, her şeyimizi borçlu olduğumuz Türkiye halkını sahnelerle tanıştırmış olduk.
Ne yazık ki bu çalışmalarımız iktidar tiyatrolarını ve direkt olarak iktidarı rahatsız ettiğinden Nazım Hikmet Sahnesi'nin mühürlenmesi ile dünyada bir ilk olan ve ülkemizi yavaş yavaş uluslararası ortamda sanat alanında yükselten sürece son vermek zorunda kaldık.
Ancak bu güçlü engelleme bizim bile tahmin edemeyeceğimiz bir biçimde, Bulunmaz Tiyatro ve tiyatro ile tanışmayı bekleyen daha pek çok insan için çok daha olumlu bir sonuç doğurdu.
Sahnesinin kapatılması üzerine hem bir gelir kaynağı oluşturmak hem de farklı bir açılım yakalamak için turne tiyatroculuğuna yönelen Hüseyin Hilmi Bulunmaz'ın, Beyoğlu Han sürecini 'Anadolu'ya uyarlaması üzerine bu kez sayısı milyona yakın insan tiyatro ile, üstelik 'komedi' adı altında şaklabanlık olmayan, bizzat kendilerinin tiyatrosu - halk tiyatrosu ile karşılaşacaktı.
Bulunmaz Tiyatro'nun başyapıtı sayılan Sen Gara Değilsin adlı oyun da bu süreçte ortaya çıktı. Aziz Nesin'in yazdığı, Hüseyin Hilmi Bulunmaz'ın yönettiği ve Akın Güneş, Halit Karaata, Murat Turhan ve Sait Deniz'in oynadığı bu oyun tüm Anadolu'da milyona yakın insana ulaştı.
Diğer oyun çalışmalarından farklı olarak yazarı Aziz Nesin'in bizzat provalarını ziyaret ettiği ve tiyatromuzun halkçı duruşu nedeniyle hiçbir telif istemediği bu oyun, halkın direkt kendisine ulaşması yanında tiyatromuza karşı olan çevrelerde dahi büyük başarılar kazandı.
Günümüzde Sen Gara Değilsin'in başarısına ulaşabilen çalışmaların, ünlü isimler kullanmak, onlarca kişiden oluşan profesyonel yan hizmet ve yine profesyonel tanıtımla mümkün olmasına karşın, Bulunmaz Tiyatro'nun bu başarıyı yalnızca yönetmen, oyuncu kadrosu, yine oyuncular tarafından hazırlanan afiş çalışmaları ve H. Hilmi Bulunmaz'ın bugün de kullandığı otomobili olan 1987 model Tofaş Şahin ile gerçekleştirdiğini düşünürsek bu sürecin bizim için önemini daha iyi gözler önüne serebiliriz.
Bu büyük başarıların ardından tiyatromuz karşı durduğu anlayışla olan savaşımında ilk yenilgiyi aldı. 90'ların ortasında Sen Gara Değilsin ve önemli oyunlarımızdan çoğunun omurgasını oluşturan oyuncularımız, bugün 'tiyatronun Brütüsü' olduğu sağcısından solcusuna herkes tarafından onaylanan Zeki Göker ve tiyatrosu Ankara Birlik Tiyatrosu tarafından kadromuzdan boş vaatlerle koparıldı. Bu olay tiyatromuz için ciddi bir kırılma noktasıydı.
H. Hilmi Bulunmaz, yıllarını geçirdiği ve artık mimiklerini ezberlediği oyuncularına yatırım yaparak, tüm kaynaklarıyla Nazım Hikmet'in İnek adlı oyununa hazırlanıyor ve bunu projeyi yıllardır tüm engellemelere karşın tiyatrosuna gücünü veren halkla büyük bir buluşma olarak görüyordu.
Kadronun bu biçimde büyük bir darbe almasının ardından İnek projesi durdu.
1994 yılı Bulunmaz Tiyatro için bir yeniden doğuş oldu diyebiliriz. İstanbul yıllardır sosyal demokratlar tarafından yönetiliyor ve belediyenin iradesinde bulunan, Beyoğlu'nun efsanevi tiyatro salonu yine bu uzun yıllar boyunca sosyal demokrat yönetim ve sanatsal yansıması olan Hilmi Yavuz tarafından Bulunmaz Tiyatro'ya kapalı tutuluyordu.
1994'te Refah Partisi tüm ülkeyle birlikte İstanbul yönetimini de devraldı. Hilmi Yavuz'un yüzlerce başvurumuza sessiz kalışının ardından, İstanbul'daki Refah Partisi yönetimi tek bir dilekçe ile Muammer Karaca Tiyatrosu'nu kullanımımıza sundu. Bu moralle yeniden başlayan İnek oyunu Sen Gara Değilsin'in başrolünü oynayan ve bu kırılma sürecinde tiyatromuzda kalan Akın Güneş dışında, yepyeni bir kadro ile Muammer Karaca Tiyatrosu'nda sahneye kondu.
Oyun yine H. Hilmi Bulunmaz tarafından yönetildi ve oyuncular Akın Güneş, Nil Nuran Kurtdere, Didem German, Mete Özdemir ve Cemal Bulunmaz'dan oluşuyordu. Bu oyunla Bulunmaz Tiyatro Beyoğlu'na geri dönmüş, şimdi Anadolu'dan aldığı güçle tiyatro tarihindeki rolüne kaldığı yerden devam ediyordu.
1995'te tiyatromuz Galatasaray - Aznavur Pasajı'ndaki yerine geçti ve yalnız tiyatromuz için değil, H. Hilmi Bulunmaz için de yepyeni bir süreç başladı. H. Hilmi Bulunmaz'ın tüm maddi-manevi birikimlerini yatırdığı ve yalnız tiyatro değil, bir kültür merkezi olarak oluşturduğu bu yer Bulunmaz Tiyatro'yu Türkiye'nin ve Türkiye sanatının bambaşka bir yüzü ile tanıştıracaktı.
Bu yeni yerle tiyatromuz izleyiciye çok daha fazla yaklaşmıştı ve kuşkusuz bu öncekinden çok daha fazla çevreyi rahatsız etti. Açılışından iki yıl sonra tiyatro salonu devlet tarafından 'binanın iskanı olmadığı' gerekçesi ile mühürlendi. (sözü edilen bina bugün Galatasaray Lisesi'nin karşısında duran ve her gün binlerce kişinin gezdiği, 10'a yakın kafeteryaya, Internet cafe'ye ve pek çok şirket merkezine ev sahipliği yapan Aznavur Pasajı'dır ve hala iskanı bulunmamaktadır)
Bulunmaz Tiyatro'nun artık birimlerinden biri olduğu ve bunun yanında diğer pek çok sanata da yer verilen Bulunmaz Kültür Merkezi bu süre içinde defalarca benzer gerekçelerle silahlı polis baskını, arama, mühür, sanatçıların gözaltına alınması, taciz, gözdağı olaylarıyla karşılaştı.
Beş yıl süren Bulunmaz Kültür Merkezi sürecinde Bulunmaz Tiyatro hemen hemen işlevsiz duruma getirildi ve 2000 yılında Bulunmaz Kültür Merkezi'nin asansördeki katı dahil olmak üzere tamamen mühürlenmesi ile işlemez duruma getirildi...
Ülkedeki ekonomik krizin de bu sürece denk gelmesi ile tiyatromuz birkaç yıl etkinlikte bulunamadı. 2002 sonunda yeni bir kadro oluşturularak yurtdışı turneleri gerçekleştirilmeye başlandı. Bunun yanında H. Hilmi Bulunmaz ve oğlu Cemal Bulunmaz bu süreç boyunca çeşitli yönetmen ve yapımcılarla görüşerek sinema ve televizyon dünyası ile ilgili, tiyatro paralelinde sinema ve televizyon projelerini de incelemeye başladılar...
Cemal Bulunmaz ülke dışında Rusya'da, Moskova Sanat Tiyatrosu'nda ve Hindistan'ın Ahmedabad şehrinde Darphana Academy'de çeşitli tiyatro çalışmaları yaptı ve tek kişilik tiyatro gösterileri hazırlamaya başladı. Kendi yazdığı tek kişilik oyunlar Marlon Brando, Tarihten Yapraklar, Bizanstanbul ve Charles Chaplin'in filminden uyarlanan Büyük Diktatör, Cemal Bulunmaz'ın Bulunmaz Tiyatro adı altında hazırladığı gösteriler arasında yerini aldı.
Cemal Bulunmaz kısa süre önce Küba Hükümeti tarafından talep edilen ve Havana Tiyatro Festivali'nde sergilenecek tek kişilik oyunu Istanbul'u hazırlamaya başladı.
H. Hilmi Bulunmaz ise birkaç yıldır farklı anlayışla ve binlerce oyuncu yetiştirmiş olmanın verdiği deneyimle oyunculuk çalışmalarına devam ediyor. Tiyatromuz kurucusunun özellikle son dönemde Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki tiyatro çalışmaları paralelinde hem Batı ve hem Doğu tiyatrosunda kabul edilen bir çalışma sistemi var. Buna göre öğrencilerin talepleri doğrultusunda genel bir oyunculuk çalışması yada özel çalışma yapması olası.
